Projekt (Komponent) Predefinowany pn. „Wsparcie miast w efektywnym wykorzystaniu Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy” w ramach Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast
Celem „Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast” jest podnoszenie jakości życia mieszkańców średnich miast tracących funkcje miejskie oraz zmniejszanie różnic społeczno-gospodarczych pomiędzy miastami polskimi i szwajcarskimi. Realizacji celu będzie służyło finansowanie - wdrażających zasady zrównoważonego rozwoju - projektów, które będą ukierunkowane na rozwój gospodarczy lub środowiskowy i społeczny. Program daje szansę miastom na wypracowanie bądź redefinicję „koła zamachowego” ich rozwoju. Program umożliwia przygotowanie i sprzyja powstaniu projektów, które będą zawierać zestaw inwestycji infrastrukturalnych i działań miękkich, realizowanych przez miasta wraz z parterami, np. sąsiednimi gminami, z którymi miasto ma powiązania funkcjonalne. Program zakłada również wzmocnienie procesu zarządzania strategicznego w miastach uczestniczących w konkursie poprzez szkolenia pracowników, usługi doradcze oraz – na etapie realizacji projektów – wymianę dobrych praktyk z miastami szwajcarskimi.
Krajowa Instytucja Koordynująca - Operator Programu (KIK-OP): Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej
Całkowity budżet Programu: 327,882 mln franków szwajcarskich, w tym: 278,7 mln - wkład Szwajcarii, 49,182 mln - wkład krajowy.
Wartość dofinansowania projektu: wybrane do dofinansowania miasta otrzymają granty na realizację projektów w wysokości od 10 000 000 CHF do 18 000 000 CHF. Każde aplikujące miasto może złożyć jeden wniosek.
Poziom dofinansowania: do 100% kosztów kwalifikowalnych, a w projektach, w ramach których zaplanowano do realizacji działania objęte pomocą publiczną, dofinansowanie zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Beneficjenci: średnie miasta zakwalifikowane przez Strategię na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do grona 139 miast z najtrudniejszą sytuacją społeczno-gospodarczą (zaktualizowana imienna lista miast opracowana przez Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN) gotowe do systemowych zmian procesu zarządzania rozwojem.
Program będzie realizowany w trzech etapach. W pierwszym etapie miasta wnioskodawcy opracują wnioski aplikacyjne (rok 2024), które po poddaniu ocenie przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej (Krajową Instytucję Koordynującą - Operatora Programu – KIK-OP) zostaną następnie uszczegółowione przez wybrane miasta zaliczone do grona finalistów (rok 2025). Do udziału w drugim etapie zostaną zaproszone miasta, których wnioski złożone w pierwszym etapie zostały najlepiej ocenione, a ich liczba będzie zależeć od wykorzystania dostępnej alokacji. Trzeci etap (począwszy od roku 2026) rozpocznie podpisanie umowy o dofinansowanie i wówczas miasta laureaci przystąpią do faktycznego wykonania projektów. Realizacja programu zakończy się w 2029 roku.
Rolą Związku Miast Polskich jest wspieranie Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej (KIK-OP) we wdrażaniu „Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast”.
W całym okresie realizacji tego Programu Związek Miast Polskich będzie organizował spotkania edukacyjne, warsztaty, zapewniał wsparcie doradcze oraz upowszechniał cele Programu i wymianę dobrych praktyk pomiędzy miastami. Zakres i forma wsparcia zostały dopasowane do charakteru poszczególnych etapów Programu.
W fazie przygotowawczej projektu doradcy ZMP opracowali zestaw produktów dla miast wnioskodawców, które zostaną udostępnione i uruchomione w dniu rozpoczęcia naboru, m.in. 139 raportów predefiniowanych dla miast, poradniki tematyczne i metodologiczne, narzędzia wspomagające opracowanie diagnozy sytuacji społeczno-ekonomicznej (Monitor Rozwoju Lokalnego i formularze badań ankietowych), plan działań edukacyjnych oraz Centrum Konsultacyjne „Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast”. Centrum Konsultacyjne zostanie uruchomione w dniu ogłoszenia naboru do Programu na stronie internetowej www.wsparciemiast.pl.
Centrum Konsultacyjne będzie świadczyć pomoc miastom wnioskodawcom, nie w formie indywidualnych konsultacji, ale wyłącznie poprzez formularz do zadawania pytań przez miasta. Takie rozwiązanie zapewni bezstronność ZMP w procesie doradzania. Jednocześnie funkcjonowanie Centrum Konsultacyjnego ułatwi komunikację i przyspieszy proces wyjaśniania zgłaszanych przez miasta pytań i wątpliwości oraz niezwłoczną publikację opracowanych i autoryzowanych przez MFiPR odpowiedzi na stronie internetowej. Do Centrum Konsultacyjnego miasta wnioskodawcy będą mogli kierować wątpliwości w sprawach odnoszących się do zasad i wymogów określonych w Regulaminie, w formularzu wniosku o dofinansowanie oraz wytycznych, a także innych dokumentów wytworzonych na potrzeby realizacji Programu i udostępnionych miastom przez Związek Miast Polskich (tj. np. analiz statystycznych lub poradników). Na stronie Centrum Konsultacyjnego publikowane będzie zadane pytanie wraz z autoryzowaną przez KIK-OP odpowiedzią w ciągu 5 dni roboczych, licząc od dnia następującego po złożeniu zapytania.
W ramach inicjatyw edukacyjnych wspierających 139 miast uczestniczących w „Polsko-Szwajcarskim Programie Rozwoju Miast”, zaplanowano bogaty program spotkań informacyjno-edukacyjnych, w formie stacjonarnej i online. Działania edukacyjne ZMP rozpocznie cykl jednodniowych spotkań informacyjno-edukacyjnych (tzw. szkolenia regulaminowe). Spotkania będą realizowane w 8 lokalizacjach w Polsce (Warszawa, Olsztyn, Poznań, Szczecin, Kielce, Lublin, Wrocław, Częstochowa). Poza zagadnieniami dotyczącymi dokumentacji konkursowej doradcy ZMP dostarczą miastom szeroką wiedzę w zakresie obszarów tematycznych, w ramach który powinny zostać zaplanowane działania. Przygotowany cykl szkoleniowy w formie webinarów jest narzędziem wspierającym uczestników konkursu w uporządkowaniu wiedzy. Kilkadziesiąt webinarów pogrupowano w obszary tematyczne, a każdy z nich koncentruje się na wyzwaniach i możliwościach rozwojowych specyficznych dla niego. Kalendarz wydarzeń edukacyjnych i wszystkie nagrane szkolenia oraz webinary zostaną umieszczone na stronie www.wsparciemiast.pl.
W kolejnych etapach programu doradcy ZMP będą współpracować z miastami kontaktując się bezpośrednio i dostarczając usługi doradcze, w tym specjalistyczne usługi branżowe, niezbędne do dopracowania szczegółów aplikacji i podpisania umów o dofinansowanie.
Prowadzone będą także działania sieciujące miasta, dzięki którym w sposób aktywny nastąpi bieżąca wymiana doświadczeń. Organizowane będą Fora Rozwoju Lokalnego i działania edukacyjne, w szczególności dotyczące zagadnień, na które miasta beneficjenci zgłoszą zapotrzebowanie.
