Poznań, 9 października 2025 r.

Szanowny Pan
Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów

Szanowny Panie Premierze,

z ogromnym niepokojem przyjęliśmy doniesienia medialne o planowanym zmniejszeniu środków przeznaczonych na pożyczki w wysokości 5,1 mld euro w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO). Taka decyzja w istotny sposób spowolni rozwój polskich samorządów oraz funkcjonujących w ich obrębie przedsiębiorstw. Ograniczenie środków na działania finansowane w ramach komponentu pożyczkowego przyczyni się do zahamowania rozwoju społeczno-gospodarczego miast i gmin oraz pogłębienia różnic pomiędzy poszczególnymi ośrodkami i regionami. Czujemy się odpowiedzialni za wspólnoty lokalne i każde nieuzasadnione ograniczenie wsparcia ich rozwoju budzi nasz sprzeciw.

Zainteresowanie pożyczkowymi instrumentami finansowania przedsięwzięć dla samorządów w ramach KPO wielokrotnie przewyższyło dostępną alokację. Najlepszym przykładem są dwa programy - „Pożyczka na cyfryzację” oraz „Zielona Transformacja Miast”. Oba są niezwykle istotne, gdyż zwiększają odporność Polski lokalnej na zmiany klimatyczne i wzmacniają jej bezpieczeństwo cyfrowe. Do Banku Gospodarstwa Krajowego wpłynęło bardzo dużo wniosków, które, jak wynika z naszych informacji, są odrzucane już na etapie przed oceną. Uzasadnieniem ma być ograniczenie alokacji.

Warto przypomnieć, że wcześniejsze decyzje Rządu RP skutkowały przesunięciem 26 mld zł z programu „Zielona Transformacja Miast” na potrzeby Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO). W konsekwencji kwota dla samorządów z przeznaczeniem na inwestycje, budujące odporność naszych miast i gmin na kryzys klimatyczny, została drastycznie zredukowana z 40 mld zł do 14 mld zł.

Wiele projektów, które miały zostać zrealizowane w oparciu o dostępne instrumenty KPO, zostanie wstrzymanych lub znacznie opóźnionych, a nawet zaniechanych, co przełoży się na realne straty dla lokalnych społeczności. Mniejsze samorządy, które nie dysponują wystarczającymi środkami własnymi, aby korzystać z komercyjnych instrumentów finansowych, zostaną pozbawione możliwości rozwoju, co pogłębi dysproporcje między regionami i osłabi spójność terytorialną kraju. Taka znacząca redukcja środków pożyczkowych podważa również zaufanie do stabilności i przewidywalności programów rządowych.

Ograniczenie dostępności finansowania spowalnia proces modernizacji miast i gmin, oddalając realizację celów klimatycznych i technologicznych. Przedsiębiorstwa, zwłaszcza z sektora MŚP, które planowały rozwój w oparciu o środki KPO, mogą być zmuszone do rezygnacji z inwestycji, ograniczenia zatrudnienia, a nawet zakończenia działalności.

Zwracamy się z apelem o ponowne rozważenie decyzji dotyczącej zmniejszenia środków pożyczkowych w ramach KPO. To właśnie silne i rozwijające się samorządy są fundamentem nowoczesnego, odpornego państwa, a ich wsparcie powinno pozostać jednym z priorytetów polityki rządu. Wierzymy, że środki te w istotny sposób przyczynią się do rozwoju naszego kraju.

Z wyrazami szacunku

Jacek Sutryk
Prezes Związku Miast Polskich

Tadeusz Truskolaski
Prezes Zarządu Unii Metropolii Polskich

Grzegorz Cichy
Prezes Unii Miasteczek Polskich

Rafał Trzaskowski
Prezes Zarządu Ruchu Samorządowego TAK! Dla Polski

Załączniki:
Pismo do Premiera RP