Pani premier przyszła na spotkanie, by zapewnić samorządowców o woli współpracy z nimi oraz przekonać do wspólnej realizacji programu „Rodzina 500+”. Przypomniała, że sama była samorządowcem (burmistrzem Brzeszcza i radną powiatu oświęcimskiego) i zna zadania i problemy, z jakimi na co dzień borykają się samorządowcy.

- Wyrosłam z samorządu i wiem doskonale, że praca samorządu jest nie tylko istotna, ale że samorząd jest tym środowiskiem, które na co dzień musi borykać się z najpoważniejszymi problemami, które dotyczą ludzi, a które często wyrastają ponad jego możliwości. – powiedziała premier.

Zadania tylko z pieniędzmi

Ma też świadomość, że do tej pory rządy często przekazywały nowe zadania bez wystarczających pieniędzy.
- Mogę Państwa zapewnić, że nasz rząd zawsze będzie cedował zadania, wyposażając Państwa w odpowiednie środki finansowe. – obiecała premier Szydło samorządowcom. Aby poprawić sytuację, skuteczniej rozwiązywać problemy należy – jej zdaniem – ściśle współpracować na linii samorząd – wojewodowie – rząd. Pierwszym sprawdzianem takiej współpracy w najbliższym czasie będzie wprowadzanie sztandarowego programu rządu PiS – „Rodzina 500 +”, czyli 500 zł na dziecko. Ma on wejść w życie już za dwa miesiące, od 1 kwietnia br.

Realizacja programu w rękach samorządu

- Samorządy są niezwykle ważnym elementem realizacji tego programu, bo to na Waszych instytucjach będzie spoczywała jego bezpośrednia realizacja i to „wyjście do ludzi”. Od tego, w jaki sposób będzie realizowany, będzie można powiedzieć, czy spełnia pokładane w nim nadzieje. Jeśli się uda, to będzie nasz wspólny sukces. – mobilizowała premier Szydło. Dodała też, że program jest ogromnym wyzwaniem, również jeśli chodzi o budżet państwa. Ale podejmujemy je z tego powodu, że – po pierwsze – uważamy, iż polskie rodziny potrzebują wsparcia, a po drugie – aby rozwiązać problem demograficzny.
Premier zapowiedziała też, że wkrótce, wraz z zapowiadanymi przez rząd programami rozwojowymi pojawią się kolejne wyzwania i kolejne obszary do współpracy rządowo-samorządowej. Zaapelowała, aby w rozmowach na ich temat koncentrować się na merytorycznych założeniach, by wyrażane opinie służyły rozwiązaniu ważnych celów społecznych.
- Mam nadzieję i wierzę, że taka współpraca między nami jest możliwa i że będziemy mogli wiele dobrych rzeczy wspólnie realizować, a ten pierwszy sztandarowy projekt będzie tego najlepszym przykładem. – powiedziała premier Szydło kończąc swoje wystąpienie.

Rodzina 500+

Współprzewodniczący KWRiST ze strony samorządowej, Krzysztof Żuk nawiązując do Programu „Rodzina 500+” powiedział, że nadal wywołuje on wiele pytań i wątpliwości. Dlatego zaapelował o umożliwienie stałej, operacyjnej współpracy przy ich wyjaśnianiu z minister rodziny, pracy i polityki społecznej, Elżbietą Rafalską, która jest odpowiedzialna za wdrożenie programu. - Mamy świadomość, że jesteśmy zbrojnym ramieniem rządu przy wykonywaniu tych zadań. – powiedział prezydent Żuk. I dodał, że samorządowcy będą się starali być dobrym, merytorycznym partnerem dla rządu, ale oczekują też, że rząd starał się rozumieć te potrzeby, przed którymi stoją.

Samorządy oczekują wsparcia

Strona samorządowa wydała Oświadczenie w sprawie niezbędnych warunków do wprowadzenia programu Rodzina 500+. Popiera w nim wprowadzenie programu, jako że jest on szansą na powstrzymanie negatywnych zjawisk demograficznych. Jednak aby móc sprawnie go wdrożyć, konieczne jest jak najszybsze wydanie ustawy oraz rozporządzeń wykonawczych. Zdaniem samorządowców niezbędne jest też stworzenie warunków do sprawnego przeprowadzenia wszystkich procedur przygotowawczych, które umożliwią sprawne rozpoczęcie realizacji całkowicie nowego zadania zleconego w warunkach spodziewanego szybkiego napływu wniosków natychmiast po wejściu w życie nowej ustawy.

Szczegółowe uwagi do programu dotyczą m.in. kosztów obsługi - zbyt nisko wycenionych dla gmin, a w ogóle nie sfinansowanych w części powiatowej i wojewódzkiej. Samorządowcy chcą też wydania specjalnej promesy przez ministra finansów, która umożliwi im rozpoczęcie niektórych prac przed wejściem w życie ustawy (niezbędne zamówienia, zakupy, nabór pracowników).
- Mamy świadomość, że to jest ogromne wsparcie finansowe dla polskich rodzin, ale też będzie ogromne oczekiwanie, aby w pierwszym okresie szybko rozstrzygać – w trybie decyzji administracyjnych – komu świadczenie się należy, a komu nie. Obawiamy się, że jeśli nie przygotujemy się wcześniej, to spiętrzenie spraw będzie tak duże, że nasi mieszkańcy będą czekali na decyzje. Niepokój i frustracja z tym związane nie są nam potrzebne. – wyjaśniał prezydent Żuk. -Stąd nasza uwaga co do promesy, bo dzięki niej podejmiemy wcześniej działania organizacyjne i finansowe, które przygotują proces wydawania decyzji, informowania mieszkańców, ale też przygotowania zespołów pracowników. Od tego zależy sprawność tego procesu, która jest po naszej stronie. I w tym oczekujemy od rządu wsparcia i uelastycznienia całego procesu. – mówił Żuk.

Kolejnym postulatem jest wprowadzenie 3-miesięcznego vacatio legis umożliwiającego realizację procedur (bez przesuwania terminu wejścia w życie programu), związanych np. z zamówieniami publicznymi czy konkursowym trybem naboru pracowników.
- To nie są uwagi, które powodują, że mamy negatywne stanowisko do programu, tylko bardzo prosimy stronę rządową o wzięcie ich pod uwagę, byśmy mogli szybko i dobrze zacząć jego realizację. – podsumował Andrzej Porawski, sekretarz strony samorządowej.
A prezydent Żuk dodał, że w samorządach pracują niezwykle doświadczeni pracownicy, którzy nie raz realizowali tego typu programy, jednak nigdy dotąd na taką skalę.

Rząd zdeterminowany

Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej, Stanisław Szwed powiedział, że rząd jest zdeterminowany, aby uruchomić program od 1 kwietnia br. Chce jednak rozmawiać, jak najlepiej to przygotować, zdając sobie sprawę z faktu, że pierwsze tygodnie mogą być bardzo trudne. Przychyla się do wniosku o wydanie promesy, jeśli to pomoże przy organizowaniu naboru pracowników czy przetargów na sprzęt komputerowy. Jednak Hanna Majszczyk, wiceminister finansów zastrzegła, że nie ma możliwości wydania promesy do ustawy, która jeszcze nie weszła w życie. Zobowiązała się jednak, że jej resort będzie szukał rozwiązania tego problemu.

Odnosząc się do 2% na obsługę zadania przez gminy, Bartosz Marczuk, wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej dodał, że w ciągu pełnego roku budżetowego na program zostaną przeznaczone 23 mld zł, co oznacza aż 460 mln zł dla samorządu.

Dwaj nowi współprzewodniczący Komisji

Części roboczej posiedzenia współprzewodniczyli – Mariusz Błaszczak, minister spraw wewnętrznych i administracji oraz Krzysztof Żuk, prezydent Lublina jako przedstawiciel Unii Metropolii Polskich, korporacji, która przez kolejnych 8 miesięcy będzie przewodniczyć stronie samorządowej.

Rozpoczynając tę część posiedzenia prezydent Żuk podziękował za udział w spotkaniu, zarówno pani premier, jak i ministra spraw wewnętrznych i administracji – To nadaje rangę pracom Komisji na przyszłość i cieszymy się, że w taki sposób: merytorycznie i w odpowiedzialności za państwo i naszych mieszkańców będziemy rozstrzygali bardzo istotne kwestie.

Minister Błaszczak zadeklarował, że bardzo ceni profesjonalne podejście samorządu do rozwiązywania problemów, z jakimi borykają się na co dzień. W związku z tym ma nadzieję na bardzo merytoryczną, owocną pracę. Poinformował też, że za bezpośrednie relacje z samorządem terytorialnym jest odpowiedzialny wiceminister Sebastian Chwałek, który będzie w bieżącym kontakcie z samorządowcami.

Negatywnie o likwidacji godzin karcianych

Punktem spornym okazała się, przygotowana przez resort edukacji nowelizacja ustawy Karta Nauczyciela. Projekt dotyczy trzech kwestii: środków finansowych na wypłatę gratyfikacji dla nauczycieli, którzy otrzymają tytuł honorowego profesora oświaty; uregulowania spraw związanych z postępowaniem dyscyplinarnym nauczycieli, w tym wprowadzenie centralnego rejestru orzeczeń dyscyplinarnych i wreszcie – likwidację tzw. godzin karcianych.

Komisja Wspólna negatywnie zaopiniowała tę ostatnią propozycję. Do tej pory nauczyciele mieli obowiązek realizować z uczniami 2 godziny tygodniowo, poza 18-godzinnym pensum, np. w ramach zajęć dodatkowych, świetlicy czy kółek zainteresowań. Samorządowcy obawiają się, że po wejściu w życie nowelizacji nauczyciele będą domagać się dodatkowego wynagrodzenia za tę pracę. Ministerstwo edukacji stoi na stanowisku, że to dyrektor jest odpowiedzialny za organizację pracy szkoły i może wydać nauczycielowi polecenie pracy ponad pensum. Jak tłumaczyła Teresa Wargocka, wiceminister edukacji narodowej likwidacja godzin karcianych wynika z faktu, że te godziny zostały wprowadzone bez dodatkowego wynagrodzenia dla nauczycieli. Tryb ich wprowadzenia natomiast stwarzał biurokrację w rozliczaniu godzin i stał się fikcją edukacyjną, bo liczba godzin realizowanych była niewspółmierna do edukacyjnych potrzeb uczniów. W związku z tym mieliśmy sytuację prawnie niedopuszczalną, że nauczyciele poświadczali pracę, której faktycznie nie wykonywali. – wyjaśniała wiceminister Wargocka.

Dodała też, że zaproponowała stronie samorządowej podjęcie prac nad nową formą dodatku motywacyjnego dla nauczycieli, głównie właśnie tych, którzy pracują dodatkowo z uczniami. Zaznaczyła, że ma nadzieję na wypracowanie nowego rozwiązania przed wrześniem 2016 r.

Smog wawelski i nie tylko

Z inicjatywy miast Unii Metropolii Polskich współprzewodniczący Krzysztof Żuk zgłosił propozycję utworzenia doraźnego zespołu roboczego, który miałby wypracować rozwiązania prawne, które pozwolą na efektywne działania na rzecz poprawy jakości powietrza. Miałby też wypracować program, w ramach którego miasta mogłyby sięgnąć po środki europejskie, by sfinansować inwestycje z tym związane. Do jego prac zgłosił Witolda Śmiałka, doradcę prezydenta Krakowa, Mariusza Skibę, wiceprezydenta Katowic oraz Tomasza Misztala, pełnomocnika miasta Gliwice.

Jak zaproponował wiceminister środowiska, Mariusz Gajda zespół ten będzie ciałem doradczym przy ministrze środowiska. Przypomniał, że pewne nowe rozwiązania prawne weszły niedawno w życie, np. ustawa antysmogowa, która pozwoliła Krakowowi na podjęcie działań w tej sprawie.

Nowi członkowie po stronie rządowej

Na styczniowym posiedzeniu niemal całkowicie zmienił się skład Komisji po stronie rządowej. Minister Mariusz Błaszczak wręczył nominacje nowym członkom. Zostali nimi: Sebastian Chwałek, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, Mariusz Gajda, podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska, Adam Hamryszczak, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, Patryk Jaki, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, Szymon Ruman, podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji, Stanisław Szwed, sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Piotr Warczyński, podsekretarz stanu w ministerstwie zdrowia, Teresa Wargocka, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, Ryszard Zarudzki, podsekretarz stanu Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Tomasz Żuchowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa, Jan Dziedziczak, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.
Z poprzedniej kadencji członkami KWRiST pozostali: Hanna Majszczyk, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów oraz Halina Dmochowska, wiceprezes Głównego Urzędu Statystycznego.

W porządku obrad Komisji znalazło się 6 projektów ustaw, 18 projektów rozporządzeń, 3 programy rozwoju, 1 projekt strategii oraz 1 projekt zarządzenia. 3 projekty zostały zdjęte z porządku ze względu na przedłużone konsultacje społeczne. 5 rozporządzeń, które znalazły się w porządku obrad zostało już wydanych przed 1 stycznia 2016 r.

Ustalenia

Komisja zadecydowała o scedowaniu na Zespół ds. Społeczeństwa Informacyjnego wydanie opinii wiążącej w sprawie projektu nowelizacji ustawy o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych oraz projektów rozporządzenia Ministra Cyfryzacji: w sprawie warunków niezbędnych do wydania decyzji o udostępnieniu kanału technologicznego przez zarządców dróg publicznych oraz opłat za udostępnianie kanałów technologicznych; a także - w sprawie inwentaryzacji infrastruktury i usług telekomunikacyjnych. Najpierw dwa zespoły – finansowy oraz dotyczący infrastruktury wypowiedzą się w trybie obiegowym, a 3. lutego na posiedzeniu stacjonarnym opinię wiążącą wyda Zespół ds. SI.

Samorządowcy nie zgodzili się na opiniowanie tylko przez zespół roboczy projektu rozporządzenia MSWiA w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać plany operacyjno-ratownicze. W związku z tym projekt zwykłym trybem będzie zaopiniowany na lutowym posiedzeniu Zespołu ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli, a potem trafi na KWRiST.

Kolejne posiedzenie KWRiST odbędzie się 24 lutego br.

Hanna Hendrysiak