Budowaniu gospodarki obiegu zamkniętego po szwajcarsku. Relacja i prezentacje z seminarium FRL
Bez samorządów trudno jest mówić o skutecznym wdrażaniu działań w ramach gospodarki obiegu zamkniętego. Jak miasta mogą wspierać tego typu przedsięwzięcia? Mówili o tym eksperci ze Szwajcarii podczas seminarium Forum Rozwoju Lokalnego.
W jaki sposób miasta mogą wspierać rozwój gospodarki o obiegu zamkniętym, ograniczając ilość odpadów, chroniąc zasoby i wspierając tworzenie lokalnej wartości? Mowa o tym będzie podczas najbliższego seminarium Forum Rozwoju Lokalnego.
My, mieszkańcy zasobnych państw Europy produkujemy znaczną ilość odpadów, zużywamy dużo energii, żyjemy na ekologiczny kredyt – zasoby kurczą się w zastraszającym tempie, nie mniej szybko postępuje zanieczyszczenie środowiska.
Odpowiedzią na te problemy ma być gospodarka obiegu zamkniętego - koncepcja, w której produkty, materiały i surowce pozostają w obiegu tak długo, jak to tylko możliwe.
W centrum planu przejścia na gospodarkę obiegu zamkniętego znajdują się miasta – 54% światowej populacji żyje na obszarach miejskich, a miasta stanowią 85% światowego PKB. To miasta odpowiadają za zużycie 75% zasobów naturalnych, 50% światowej produkcji odpadów i 60- 80% emisji gazów cieplarnianych. W nadchodzących dziesięcioleciach rola miast w tych procesach będzie rosła – globalne trendy wskazują na to, że w miastach będzie mieszkać coraz więcej osób, a rozwój miast postępował będzie coraz szybciej.
Miasta odgrywają kluczową rolę w procesie zmiany gospodarki na model cyrkularny. Jak miasta mogą to osiągnąć? Jak dokonać zmiany w praktyce?
Podczas seminarium FRL pt. „Cyrkularne miasta”, które odbyło się 26 czerwca br., eksperci ze Szwajcarii prezentowali przykłady, ilustrujące różne sposoby projektowania, wspierania i skalowania działań służących rozwijaniu gospodarki cyrkularnej, ze szczególnym naciskiem na rolę, jaką miasta mogą odegrać w tej transformacji.
- W naszej bliskiej współpracy ze Związkiem Miast Polskich wspieramy miasta w ich rozwoju poprzez ułatwianie im dostępu do wiedzy, a także poprzez wymiany międzyeksperckie – powiedziała podczas spotkania Nina Dausch, zastępca Kierownika Projektu Partnera Szwajcarskiego Instrumentu Wsparcia. - Dzisiejszy temat seminarium oznacza dla miast ponowne przemyślenie całego konceptu konsumpcjonizmu, także sprawdzenie, jak można produkować mniej odpadów, jak ponownie je wykorzystywać, np. poprzez naprawianie tego, co jest zepsute zamiast wyrzucania. Pokazane dziś przez ekspertów ze Szwajcarii przykłady i praktyki pokazują, jak różnoraki aspekt może mieć gospodarka cyrkularna i jak wiele obszarów ona pokrywa.
Żyjemy w modelu linearnym – według zasady „kup – wykorzystaj – wyrzuć”. Jest on szkodliwy dla środowiska, nieefektywny, kosztowny i obciążający. Klucz do zmiany tego modelu leży w miastach., które mają największe możliwości, żeby wpłynąć na zmianę tego sposobu życia. Amsterdam – miasto, które już od 2020 roku realizuje strategię cyrkularnego miasta, a do 2050 r. ma ambicje stać się „miastem cyrkularnym” – po 3 latach opublikował pierwsze doświadczenia. W swoim raporcie urzędnicy z Amsterdamu napisali: to jest droga przez mękę. Żyjemy bowiem w świecie, który jest światem produkcji i konsumpcji linearnej. Zgadzamy się co do pryncypiów, ale bardzo trudno znaleźć udane przykłady i praktyki, które można w miastach stosować.
Jednak na potrzeby seminarium Forum Rozwoju Lokalnego partnerom wydarzenia ze strony Szwajcarii udało się pozyskać doświadczonych ekspertów i dzięki temu uczestnicy spotkania mogli dowiedzieć się, jak zasadę cyrkularnych miast można stosować w praktyce, jak można zmieniać doświadczenia i dominujący dzisiaj w świecie model konsumpcji i produkcji.
Uczestnicy seminarium uzyskali wgląd w różne lokalne inicjatywy i strategie - od strategii budowania gospodarki o obiegu zamkniętym i planowania bezodpadowego, po praktyki budowlane uwzględniające obieg zamknięty, które promują ponowne wykorzystanie materiałów i zmniejszają emisje związane z budową. Podczas spotkania Andreas Haug, członek zarządu w „baubüro in situ” w Zurichu mówił o wdrażaniu metody cyrkulacji w obszarze budownictwa, bo tam są olbrzymie możliwości, ale i bardzo duże trudności. Zmiana podejścia i postawienie na przebudowę zamiast wyburzenia daje konkretne oszczędności, gdy idzie o emisje i ochronę zasobów naturalnych.
Podczas seminarium przedstawiona została również lokalna platforma łączącą działających w mieście interesariuszy z sektora publicznego i prywatnego, a także inicjatywa ponownego wykorzystania tekstyliów, która ma na celu utrzymanie odzieży i tkanin w obiegu poprzez odsprzedaż, ponowne wykorzystanie i recykling. Chociaż nie wszystkie działania są prowadzone przez władze miejskie, to zaprezentowane podczas seminarium przykłady pokazują, w jaki sposób miasta mogą angażować się, ułatwiać lub współpracować w celu promowania i rozwijania gospodarki obiegu zamkniętego.
Przedstawione podczas seminarium rozwiązania mogą być źródłem praktycznej wiedzy oraz inspiracji dla osób zainteresowanych przejściem od myślenia linearnego do cyrkularnego, z naciskiem na współpracę, efektywne gospodarowanie zasobami i długoterminowy zrównoważony rozwój miast.
Zapraszamy do obejrzenia zapisu wideo całego spotkania oraz do zapoznania się z prezentacjami z tego wydarzenia.
Było to już piąte seminarium FRL organizowane w ramach Polsko-Szwajcarskiego Programu Rozwoju Miast. Celem Programu jest podnoszenie jakości życia mieszkańców średnich miast tracących funkcje miejskie oraz zmniejszanie różnic społeczno-gospodarczych pomiędzy miastami polskimi i szwajcarskimi.
POZOSTAŁE ARTYKUŁY
