Konferencja podsumowująca projekt o dialogu społecznym
Dobiega końca projekt realizowany m.in. przez Związek Miast Polskich i Norweski Związek Władz Lokalnych i Regionalnych „Dialog społeczny w sektorze i przedsiębiorstwach samorządowych”. 2 grudnia br. odbyła się konferencja podsumowująca to przedsięwzięcie.
Projekt „Dialog społeczny w sektorze i przedsiębiorstwach samorządowych” realizowany był od wiosny 2013 roku wspólnie przez Związek Miast Polskich i Norweski Związek Władz Lokalnych i Regionalnych oraz Związek Powiatów Polskich i Związek Gmin Wiejskich RP. Przedsięwzięcie finansowane było z Funduszu na rzecz godnej pracy i dialogu trójstronnego, w ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego.
Głównym celem projektu było wzmocnienie dialogu społecznego i zwiększenie kompetencji w urzędach gmin, ich jednostkach organizacyjnych oraz przedsiębiorstwach komunalnych, aby w ten sposób wyeliminować konflikty między pracodawcami a pracownikami i stworzyć lepszą atmosferę współpracy sprzyjającą podniesieniu jakości usług publicznych.
2 grudnia br. w Warszawie podczas konferencji podsumowano działania zrealizowane w ramach projektu. Po pierwsze udało się zgromadzić dane na temat rynku pracy w sektorze samorządowym. Drugą ważną częścią tych działań była rozmowa z miastami, gminami i powiatami, ich jednostkami organizacyjnymi oraz niektórymi instytucjami ze szczebla regionalnego na temat kultury dialogu społecznego.
W trakcie konferencji zaprezentowany został norweski model dialogu społecznego w sektorze samorządowym oraz główny produkt projektu - raport „Samorząd jak pracodawca: Raport o stanie zatrudnienia w sektorze samorządowym” zainspirowany podobnym raportem opracowanym w Norwegii.
W ramach projektu przeprowadzone zostały ponadto 2 edycje konkursu „Samorząd jako pracodawca”, do którego jednostki samorządu terytorialnego zgłosiły 28 konkretnych rozwiązań zastosowanych w celu poprawy jakości dialogu pracowniczego w samorządowych miejscach pracy. Laureaci konkursu odbyli wizyty studyjne w Norwegii.
W różnych miastach Polski zorganizowanych zostało 10 seminariów regionalnych poświęconych dialogowi społecznemu, w których uczestniczyło około 300 osób. Przeprowadzono też warsztaty z negocjacji i komunikacji. Zorganizowano 4 grupy fokusowe z udziałem 38 osób reprezentujących zarówno samorządowych pracodawców, jak ich pracobiorców.
Dzięki projektowi rozszerzona została Baza Dobrych Praktyk – przedsięwzięcie realizowane od roku 2007 m.in. przez Związek Miast Polskich. Gromadzi ona opisy dobrych i sprawdzonych rozwiązań z zakresu doskonalenia zarządzania usługami publicznymi i rozwojem jednostek samorządu terytorialnego, w tym rozwojem instytucjonalnym, a od 2013 roku także współpracą międzysamorządową. Obecnie baza liczy łącznie ponad 400 wystandaryzowanych i zgodnych z przyjętą metodologią opisów. 21 z nich to opisy działań samorządów w dziedzinie dialogu społecznego.
Wreszcie w ramach projektu opracowane zostały trzy studia przypadku. Miasta, które poddały się dokładnym analizom to Dzierżoniów, Słupsk i Poznań – ośrodki o różnej wielkości i charakterystyce, będące jednocześnie laureatami konkursu „Samorząd jako pracodawca”.
W konferencji podsumowującej projekt uczestniczył przedstawiciel Krajowego Związku Pracowników Samorządowych Norwegii. Bioern Pettersen opowiedział o tzw. norweskim modelu współpracy, który oparty jest o długą tradycję współpracy i wzajemnego zaufania między Norwegami. Obecnie w duchu tego modelu norweskie Ministerstwo Samorządu Terytorialnego i Modernizacji prowadzi kilka dużych projektów z myślą o samorządach lokalnych. Jednym z nich jest projekt „Razem dla lepszej gminy”, w którym uczestniczy 25 procent wszystkich jst w Norwegii, a który jest odpowiedzią na wyzwania, przed którymi obecnie stoją norweskie gminy. Projekt jako cel zakłada sobie m.in. wprowadzenie w samorządach kultury pracy na pełen etat, podnoszenie kompetencji pracowników samorządowych także już poprzez wprowadzenie odpowiednich zasad na etapie rekrutacji i wreszcie dbanie o lepszą reputację samorządów jako miejsc pracy. Norweskie gminy w tym projekcie pracują w ramach sieci, wymieniając się doświadczeniami.
Gość konferencji mówił też o negocjacjach dotyczących płac w sektorze samorządowym, o instytucji mediatora, a także o funkcjonowaniu w samorządowych przedsiębiorstwach instytucji rocznych ocen pracy pracowników, podczas których rozmawia się zarówno o tym, co można poprawić i udoskonalić, jak i o płacach.
- W Norwegii jesteśmy przyzwyczajeni do dialogu – mówił podczas konferencji Bioern Pettersen.- Jeżeli pojawia się sytuacja kryzysowa, cofamy się kilka kroków i zawsze staramy się rozmawiać. Uważamy, że dialog społeczny po prostu się opłaca.
Projekt „Dialog społeczny w sektorze i przedsiębiorstwach samorządowych” był częścią dużego norweskiego programu „Godna praca i dialog trójstronny” realizowanego w sześciu europejskich krajach: Czechach, Estonii, na Węgrzech, Litwie, w Polsce i Rumunii.
- We wszystkich tych krajach w trakcie trwania naszego programu podnoszono problem słabości dialogu społecznego w miejscu pracy, także tym publicznym, co wynika z historycznych uwarunkowań – mówiła w Warszawie Liss Schanke, przedstawicielka Norweskiego Związku Władz Lokalnych i Regionalnych.- Wszyscy widzimy, że pomimo tego, iż dialog społeczny jest bardzo trudny na poziomie centralnym, może przynosić wymierne efekty na poziomie lokalnym. We wszystkich krajach, gdzie realizowaliśmy projekt widzieliśmy, że zainteresowanie dialogiem społecznym było znacznie większe na końcu niż na początku realizacji.
W trakcie spotkania rozmawiano też o możliwości kontynuacji programu w przyszłości i dostępności środków w kolejnych latach na projekty polskich wnioskodawców. Liss Schanke zapewniła, że szanse na podobne projekty dofinansowywane z funduszy norweskich w kolejnych latach są bardzo duże. Norweskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych otwarcie mówi, że chce kontynuacji tych działań, także w większej niż dotychczas skali. Możliwe jest, że kolejne projekty dotyczące dialogu społecznego ruszą już w 2016 roku.
Ewa Parchimowicz
