Komunikat z posiedzenia Zarządu ZMP w Rypinie
Podczas posiedzenia w Rypinie 21 lutego br. członkowie Zarządu Związku przyjęli pozytywne Uwagi ws. zielonej księgi „System stanowienia prawa w Polsce”, w której podkreślono, że wychodzi ona naprzeciw postulatowi wielu środowisk, aby w jednym akcie skodyfikować zasady i techniki stanowienia prawa.
Akt ten powinien w sposób kompleksowy regulować całą „drogę”, jaką musi przejść każdy akt prawny – od chwili zidentyfikowania konieczności wprowadzenia nowej regulacji (ocena ex ante ) do czasu dokonania oceny ex post.
Dobre prawo
Szczególnie ważna są: ocena zapotrzebowania na daną interwencję społeczną, Ocena Skutków Regulacji zawierająca oprócz skutków finansowych, także skutki społeczne, gospodarcze, dotyczące praw i obowiązków obywateli, konsultacje na każdym etapie tworzenia prawa, odpowiedzialność projektodawcy za cały proces powstawania regulacji i ocenę ex post, a także za monitorowanie orzecznictwa sądowego w danym obszarze.
W opinii ws. zielonej księgi zwrócono uwagę, że kodeks powinien obejmować całość problematyki tworzenia aktów prawa, w tym prawa miejscowego, o czym zapomniano. W odniesieniu do prawa miejscowego niezbędne jest potraktowanie tej części aktów prawa w sposób odrębny, mając na względzie ich specyfikę. Istnieje potrzeba wyraźnego zdefiniowania pojęcia prawa miejscowego. Jest ono dziś niedookreślone, co potwierdza fakt, iż nader często na etapie jego tworzenia rodzą się wątpliwości, czy dana uchwała ma charakter prawa miejscowego, czy też nie. Istotną kwestią jest też jakość nadzoru prawnego wojewodów.
„Należy pamiętać o jeszcze jednej, bardzo ważnej kwestii: o tym, kto jest odbiorcą (adresatem) norm prawnych. Z jednej strony jest nim obywatel, a z drugiej organ czy instytucja, która opiera na nich swoje funkcjonowanie. Zarówno obywatele, jak i urzędnicy, którzy mają stosować prawo, w zdecydowanej większości nie są prawnikami i - stosując przepisy prawa - kierują się zasadami logiki, doświadczenia życiowego i własnej wiedzy zawodowej. Narzędziem interpretacji jest język, za pomocą którego zakodowane są teksty prawne. Należy tu przywołać zasadę clara non sunt interpretanda - to, co jest zrozumiałe i jasne, nie wymaga interpretacji.
Tworzenie dobrego prawa wymaga nakładów finansowych (OSR, ekspertyzy, monitoring, ewaluacja), jednak koszty funkcjonowania złego prawa są wielokrotnie większe, mając wymiar nie tylko finansowy, ale i społeczny albo gospodarczy. Dobre prawo może być jednym z narzędzi poprawy stanu finansów publicznych.” – czytamy w Uwagach.
Oświatowe sprawy
Negatywnie zaopiniowano projekt zmian w ustawie o zmianie ustawy o systemie oświaty (druk nr 2132, PO). W uzasadnieniu proponowanej nowelizacji pokazuje się, jak wiele zrobiono, aby najmłodsze dzieci czuły się dobrze w szkole. Proponowane zapisy nie wnoszą jednak kolejnych zmian, które mają poprawić opiekę nad tą grupą uczniów. Większość propozycji jest zapisanych już w obowiązującej ustawie, a pozostałe zawarte są w rozporządzeniach MEN. Jeśli chodzi o zatrudnianie osób wspierających nauczycieli – JST przy obecnym sposobie finansowania, nie stać na takie dodatkowe zadania, a przedstawiona propozycja zmian dotycząca odroczenia spełnienia obowiązku szkolnego dziecka 6-letniego nie jest możliwa organizacyjnie do przeprowadzenia w gminie (nie bierze pod uwagę szeregu innych przepisów oświatowych określających sztywno terminy). Zdaniem samorządowców z miast, to powtarzanie prawa i usztywnianie jego poprzez umieszczanie pewnych zapisów w ustawie, a nie w rozporządzeniu.
Bez opinii pozostawiono rozporządzenia MEN zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, które narzuca obowiązek sfinansowania lekcji etyki czy innej religii dla jednego nawet dziecka (a nie minimum 3, jak było dotychczas) przez organ prowadzący. Nie zakwestionowano merytorycznie tej propozycji, ale zwracano uwagę na niewyliczone skutki finansowe.
Członkowie Zarządu zostali poinformowani o przebiegu spotkania z minister edukacji narodowej, Joanną Kluzik-Rostkowską 13 lutego br., która zapowiedziała, że zmiany w Karcie Nauczyciela i w ustawie o systemie oświaty być może zostaną wprowadzone po wyborach do Parlamentu Europejskiego. Zmiany te są wciąż dalece niewystarczające, ale zmierzają we właściwym kierunku. Szczególnie istotne było uznanie przez szefową resortu zmian w kwestii uelastycznienia sieci szkół. Związek ponowi w czerwcu swoje stanowiska, w którym zostanie podkreślone, że samorządy nie chcą wydawać mniej na oświatę, tylko chcą płacić za lepszą jakość kształcenia dla dzieci i młodzieży.
Wysłuchano też wystąpienia przedstawicieli Stowarzyszenia „Mam Wybór” w sprawie dodatkowych zajęć w przedszkolach, które zwróciło się do ZMP o poparcie swoich propozycji dotyczących szerszej oferty dla przedszkolaków.
O ogrodach jeszcze raz
Poruszono także kwestię ogródków działkowych. Uzgodniono, że wspólnie z przedstawicielami PZD należy wypracować wspólne stanowisko w sprawie zmiany ustawy, która będzie zawierała zapisy satysfakcjonujące obie strony (szczególnie w sprawie likwidacja działek, wypłaty odszkodowań czy tworzenia nowych ogrodów).
Negatywnie ustosunkowano się do projektu ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw (TR). Podobną ocenę otrzymał projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (TR), zakładający wprowadzenie po polskiego porządku prawnego instytucji umożliwiającej próbne podjęcie działalności gospodarczej. Zarząd popiera ideowo ten pomysł, ale nie może wydać pozytywnej opinii ze względu na koszty (ubytki we wpływach do budżetu od osób fizycznych).
Poparcie dla opozycjonistów
Zaakceptowano natomiast jednogłośnie senacki projekt ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (druk nr 2137, senacki), który zapewnia przyznanie szczególnego statusu działaczom opozycji antykomunistycznej i przewiduje pierwszeństwo w przyznaniu tym osobom pomocy socjalnej oraz stwarza wyraźną podstawę do udzielenia tym osobom pomocy w kwestii udogodnień komunikacyjnych, świadczeń mieszkaniowych, kulturalnych, zdrowotnych i oświatowych realizowanych przez samorząd terytorialny. Nazwano tę regulację społecznie potrzebną ustawa.
Pozytywnie odniesiono się również do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego oraz ustawy o opłacie skarbowej (SLD), który zakłada przedłużenie do 9 lat konieczność odbycia studiów przez kierowników Urzędu Stanu Cywilnego. Sprawa dotyczy 400 urzędników, którzy nie dopełnili tego obowiązku, i musieliby zostać teraz zwolnieni. Członkowie Zarządu zastanawiali się nad celowością wymogu ukończenia przez tylko jedną grupę urzędników właśnie studiów z zakresu prawa i administracji i zaproponowali usunięcie tego zapisu.
Taką samą, aprobującą, opinię uzyskał projekt ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (PSL, umożliwiający sprzedaż przetworzonej żywności), projekt Strategii rozwoju Polski zachodniej do roku 2020, a także uchwały RM ws. zmiany Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2011-15.
W trakcie posiedzenia w Rypinie przyjęto ponadto dokumenty na XXXV Zgromadzenie Ogólne, takie jak m.in.: wykonanie budżetu Związku za 2013 r. oraz bilansu, sprawozdanie Zarządu z działalności Związku w 2013, sprawozdanie finansowe za rok 2013, przyjęcie projektu budżetu na rok 2014, projekt uchwały ws. wysokości i terminu płatności składki członkowskiej.
Joanna Proniewicz
Rzecznik prasowy ZMP
