Komunikat prasowy z posiedzenia Zarządu ZMP

Poznań, 4 lutego 2011 r.

Podczas posiedzenia Zarządu ZMP w Poznaniu w dniu 4 lutego br. Podjęto dwa stanowiska w sprawach dotyczących ograniczenia zadłużenia i deficytu JST.

Pierwsze z nich dotyczyło rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2010 roku w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, w tym do długu Skarbu Państwa, a dokładniej zapisu w paragrafie 3 punkt 2, na mocy którego do państwowego długu publicznego zalicza się też kredyty i pożyczki, w tym także m.in. umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, umowy sprzedaży (płacone w ratach) oraz umowy leasingowe. Członkowie Zarządu zwracali uwagę, że budżety samorządów uchwalane przed 15 listopada ub.r. i uzyskały pozytywną ocenę RIO, dziś ze względu na to rozporządzenie mogą dostać negatywną. Postanowiono złożyć do prezesa Rady Ministrów wniosek o uchylenie tego aktu prawnego. Kilka miast jest gotowych również do wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie.

Drugie stanowisko powstało po przedstawieniu informacji o pracach nad zamierzeniami MF w sprawie ograniczenia zadłużenia i deficytu JST. Minister Jacek Rostowski na spotkaniu z członkami KWRiST przyznał, że dług samorządów jest faktycznie mały, lecz tak naprawdę problemem jest deficyt sektora publicznego. W Polsce w 2010 roku wyniósł on bowiem 9% PKB (2,4% PKB to deficyt samorządów), a powinien być na poziomie - zgodnie z kryterium z Maastricht - 3% PKB. Ze względu na to, iż musi być on do 2012 r. osiągnięty, minister zwrócił się do samorządowców o wskazanie propozycji, które mogą doprowadzić do zmniejszenia tego deficytu. Prezes ZMP, Ryszard Grobelny podkreślił, że przede wszystkim należy zrekompensować ubytki w dochodach własnych JST, zwiększyć wydajność poszczególnych źródeł tych dochodów, zabezpieczyć je przed dalszym spadkiem, a także podjąć działania podnoszące efektywność wykonywania zadań, w tym eliminujące nieuzasadnione koszty wynikające ze złych przepisów ustawy czy rozporządzeń, takich jak np. art. 30a i 30b Karty Nauczyciela czy standardy zatrudnienia pracowników socjalnych. Minister MF zapowiedział, że kiedy zostanie osiągnięty poziom deficytu rzędu 3% PKB, to samorządy będą mogły mieć deficyt w wysokości 0,4-0,6% PKB. Zdaniem Andrzeja Porawskiego, dyrektora Biura ZMP, powinien on wynosić jednak więcej, czyli ok. 1%, gdyż wydatki samorządów stanowią 1/3 wydatków sektora publicznego. Później jednak rząd wycofał się z tych propozycji i poinformowano, że w 2012 roku deficyt łączny JST i każdego samorządu nie może być większy niż 4% dochodów danej jednostki, 2013 r. – 3%, w 2014 r. – 2%, a w 2015 r. – 1%. Oznacza to mniej niż 0,4% PKB. Ze względu na to, iż negocjacje dalej trwają, Zarząd ZMP postanowił zająć stanowisko w sprawie propozycji ograniczenia deficytu, w którym podkreślono, że udział w ograniczonym deficycie musi być sprawiedliwy, czyli proporcjonalny do części wydatków samorządów w stosunku do wydatków publicznych łącznie i powinien wynosić 1% PKB. Zwrócono uwagę, że deficyt samorządów jest w całości przeznaczany na wydatki majątkowe, na inwestycje, od których w poważnym stopniu zależy wykorzystanie funduszy strukturalnych oraz na to, iż samorządy mają już określone zobowiązania (umowy inwestycyjne).

Prezydenci i burmistrzowie zapoznali się z informacją o pracach zespołu resortowego ds. statusu nauczycieli. Zdaniem członków zespołu, Karta Nauczyciela powinna obejmować tylko nauczycieli prowadzących bezpośrednio proces dydaktyczny z dziećmi. Dyrektor nie powinien podlegać regulacjom KN, ponieważ jego pozycja dotyczy procesu zarządzania, a nie dydaktyki (jeśli jest nim nauczyciel zachowuje uprawnienia z KN w czasie pełnienia funkcji dyrektora). Zespół postuluje też zmiany dotyczące warunków i czasu pracy nauczyciela czy szkoły (m.in. 40-godzinny tydzień pracy, w tym wyższe pensum - 20+2, 52 dni urlopu w szkołach, 35 dni w przedszkolach) oraz awansu nauczycieli (np. przyjmowanie do szkoły stażystów z odpowiednim przygotowaniem praktycznym, potwierdzonym egzaminem). Inne zmiany to subwencja szkolna na nowe zadania dla przedszkoli (6- i 5-latki), rezygnacja z dodatków - wiejskiego i mieszkaniowego czy urlop dla poratowania zdrowia na czas roku szkolnego (orzeka zespół, finansuje ZUS).

Negatywnie zaopiniowano projekt ustawy o ochronie przyrody (druk nr 3727), który przewiduje zmiany dotyczące trybu tworzenia parku narodowego, zmiany jego granic lub likwidacji oraz odwoływania dyrektora, dlatego że ogranicza władzę gminy. W myśl nowych zapisów tworzenie parku narodowego, zmiana granic lub jego likwidacja zależy od władz centralnych, a rola rady miasta czy gminy sprowadza się jedynie do wydawania opinii w tej sprawie.

Podobną ocenę otrzymał projekt zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Proponowane zmiany wpłyną na zmniejszenie dochodów gmin z tytułu PIT.

Negatywnie oceniono projekty rozporządzeń dotyczących przepisów wykonawczych do ustawy Prawo przewozowe i ustawy o publicznym transporcie zbiorowym w sprawie rozkładów jazdy (np. ograniczenie wprowadzanych zmian do 3, nadmiar regulacji) oraz wysokości opłat za wydawanie dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego oraz wzorów tych dokumentów (np. doprecyzowania wymaga opis liczby wymaganych pojazdów, zbyt mało miejsca na wpisanie przebiegu linii ).

Zgłoszono też uwagi do projektu zmiany rozporządzenia RM w sprawie autostrad płatnych. W opinii Zarządu, zgodnie ze stanowiskiem Zgromadzenia Ogólnego w Jeleniej Górze, obwodnice miast w całości powinny być wyłączone z opłat, podobnie jak te przechodzące przez aglomeracje.

Członkowie Zarządu uznali, że senacki projekt zmiany ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości jest korzystny dla samorządów (realizacja wyroku TK), ale wymaga pewnego doprecyzowania zapisów. Decyzja o przekształceniu musi być wydawana na wniosek, po udokumentowaniu (odpis z księgi wieczystej), że dana osoba jest użytkownikiem wieczystym. Powinna być ponadto poprzedzona stosowną uchwałą organu stanowiącego JST. Z kolei projekt PIS w tej samej sprawie jest zbyt szeroką regulacją, która całkowicie eliminuje użytkowanie wieczyste, co uszczupli dochody gmin, dlatego został przez Zarząd odrzucony.

Pozytywnie zaopiniowano natomiast zmiany rozporządzenia MZ w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego. Przedstawiciele miast zgadzają się również z zapisami założeń do projektu ustawy o języku migowym i innych środkach wspierania komunikowania się, jednak pod warunkiem, że wprowadzone zadania będą zlecone i dzięki temu będą miały zapewnione finansowanie.

Szereg uwag zgłoszono do projektu ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw.

Z kolei senacki projekt ustawy repatriacyjnej w opinii członków Zarządu ZMP nie załatwia sprawy kompleksowo, dlatego podtrzymano poparcie dla projektu obywatelskiego Macieja Płażyńskiego (udzielone na posiedzeniu Zarządu ZMP w Sopocie).

W poczet miast członkowskich przyjęto Gliwice. Ze Związku wystąpił Jawor, Zawidów i Lubaczów.

Joanna Proniewicz

Rzecznik ZMP

Przed posiedzeniem członkowie Zarządu zwiedzali w Poznaniu budowę Term Maltańskich. Fot. J. Proniewicz