Działalność na rzecz miast

Związek Miast Polskich walczy o sprawy polskich miast.

Reprezentuje interesy ponad 300 samorządów miejskich i na ich rzecz prowadzi lobbing legislacyjny. Jest silną i skuteczną ogólnopolską organizacją, integrującą miasta członkowskie wokół wspólnych celów. Aktywnie angażuje się w działania wspierające samorządność lokalną i decentralizację oraz dąży do lepszego rozwoju polskich miast.

Poprzez udział w licznych gremiach krajowych i międzynarodowych stara się być aktywnym i skutecznym ambasadorem spraw samorządowych oraz partnerem merytorycznym polskich miast.

ZMP zapewnia także wsparcie eksperckie dla miast. Prowadzi System Analiz Samorządowych - największą samorządową bazę danych statystycznych o miastach.

Związek reprezentuje interesy miast członkowskich w organizacjach europejskich zrzeszających samorządy w Komitecie Regionów Unii Europejskiej, Radzie Gmin i Regionów Europy (CEMR), Kongresie Władz Lokalnych i Regionalnych Europy (CLRAE).

Działalność ZMP na rzecz obrony wspólnych interesów miast poprzez opiniowanie i inspirowanie projektów aktów prawnych w zakresie finansów JST:

1. podjęcie przez Ministra Finansów rozmów w sprawie zrekompensowania samorządom skutków zwiększenia kwoty wolnej od podatku PIT (2016);
2. zgłoszenie do Sejmu obywatelskiego projektu zmian w ustawie o dochodach JST
   (akcja „Stawka większa niż 8 mld” w 2012 r., ponad 300 tys. podpisów), do rozpatrywania, którego Sejm powrócił w grudniu 2015 r.;
3. korekta subwencji „szkolnej” dla miast w 2005 roku, która skutkuje aż do dziś;
4. przywrócenie korzystniejszego dla miast algorytmu podziału subwencji „szkolnej” (2004/5);
5. znaczące modyfikacje w nowej ustawie o dochodach JST, która uzyskała kształt znacznie korzystniejszy niż pierwotny projekt rządowy (2003);
6. zrekompensowanie gminom ubytku wynikającego ze zmian w Karcie Nauczyciela, poprzez eliminację tzw. „błędu ministra Handtke” (2000); rekompensata została ustalona dzięki masowej akcji Związku, z udziałem 1500 miast i gmin i wyniosła ok. 1,6 mld zł w skali kraju; skutkuje ona do dziś, ponieważ łączna kwota subwencji jest gwarantowana;
7. zablokowanie niekorzystnego dla miast projektu zmian w ustawie o dochodach JST (2000);
8. wzrost udziału gmin we wpływach z tytułu użytkowania środowiska (wzrost gminnego i ustanowienie powiatowego funduszu ochrony środowiska, które następnie zostały włączone do dochodów własnych) (1998);
9. rezygnacja z zamrożenia stawek podatków i opłat lokalnych (1996);
10. rezygnacja ze zmniejszenia udziału gmin w CIT z 5% do 2% (1994);
11. wyrok TK z 1993 roku, dzięki któremu zaniechano obciążania miast skutkami finansowymi kosztów budowy infrastruktury towarzyszącej budownictwu mieszkaniowemu z lat 1982-1991; dla niektórych miast skutki tego wyroku były większe niż ich roczny budżet.

Obrona wspólnych interesów miast poprzez opiniowanie i inspirowanie projektów aktów prawnych w zakresie innym niż finansowy:

1. wycofanie się ze sposobu wprowadzenia do aktów planistycznych gmin nowych map ryzyka powodziowego, do czego przyczyniła się ekspertyza dotycząca jakości tych map, opracowana na zlecenie Związku (2016);
2. skuteczne wywalczenie zmian w poselskim projekcie ustawy o powiecie metropolitalnym, która została ostatecznie uchwalona jako ustawa o związkach metropolitalnych (2015); najważniejszym osiągnięciem w tej ustawie jest – mimo protestu resortu finansów – wzrost o 5 % udziału gmin tworzących związek metropolitalny w podatku PIT;
3. opracowanie samorządowego projektu ustawy o rewitalizacji (2013) i uchwalenie na jego podstawie, choć ze zmianami, ustawy o rewitalizacji (2015);
4. przywrócenie dofinansowania społecznego budownictwa czynszowego (2015);
5. dodanie do ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju nowego rozdziału „Polityka miejska” (2014);
6. zwiększenie rangi polityki miejskiej w ustawie o działach administracji rządowej (2012);
7. uchwalenie ustawy o Komisji Wspólnej Rządu i ST (2005); podczas wspólnych spotkań strony rządowej i samorządowej udaje się wynegocjować setki korzystnych dla samorządów zmian w rządowych projektach ustaw i rozporządzeń. Sprawy będące przedmiotem posiedzeń skutkują na wszystkie polskie miasta.
8. zablokowanie niekorzystnych dla miast projektów ustawy o planowaniu przestrzennym i ordynacji wyborczej (2004-2006);