Komunikat z posiedzenia Zarządu ZMP w Słupsku
Podczas posiedzenia 12.10 br. członkowie Zarządu negatywnie zaopiniowali założenia zmian w oświacie dotyczące przedszkoli (MEN), poparli wniosek Inowrocławia do TK (ustawa „śmieciowa”) oraz opowiedzieli się za niederegulowaniem zawodu urbanisty.
c8a1dca76ef88f788590fe8bdec327d33f18cfc9.jpg

KOMUNIKAT Z POSIEDZENIA ZARZĄDU ZMP W SŁUPSKU

Podczas posiedzenia w Słupsku 12 października br. członkowie Zarządu negatywnie zaopiniowali przygotowane przez MEN założenia zmian w systemie oświaty dotyczące przedszkoli, poparli wniosek Inowrocławia do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie stwierdzenia niekonstytucyjności ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (zaskarżenie przepisów dotyczących organizowania przez gminy przetargu na odbieranie odpadów komunalnych) oraz opowiedzieli się za niederegulowaniem zawodu urbanisty.

Członkowie Zarządu ZMP negatywnie ocenili założenia zmian w ustawie o systemie oświaty dotyczące przedszkoli (MEN), które mają na celu upowszechnienie wychowania przedszkolnego dla dzieci w wieku od 3 do 5 lat, podkreślając głównie, że nie ma określonych skutków finansowych dla gmin, a zdaniem przedstawicieli miast da się je wyliczyć. Dyrektor Biura ZMP, Andrzej Porawski zwracał uwagę na to, że jeśli zmiany te mają być finansowane z dotacji to powinny być zadaniem zleconym, a jeśli ma być to zadanie własne -to konieczne jest solidne wyliczenie kosztów i większa subwencja oświatowa. Samorządowcy podkreślali, że już po wstępnych szacunkach w miastach, okazuje się, iż poziom dofinansowania jest znacząco niższy niż koszt zadania. Trzeba również brać pod uwagę to, że obliczenia MEN dotyczą aktualnej liczby dzieci, a liczba dzieci po obniżce kosztu dodatkowej godziny do 1 zł może przecież wzrosnąć. To populistyczna propozycja, która jest niekorzystna dla JST, idea samorządności przestaje obowiązywać, samorząd powinien sam kształtować koszty - padały takie głosy.

Podczas spotkania w Słupsku Zarząd ZMP postanowili wesprzeć wniosek do TK (m.in. postarać się o szybsze rozpatrzenie wniosku), złożony przez RM Inowrocławia w sprawie stwierdzenia niekonstytucyjności ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w którym zaskarżono przepisy dotyczące organizowania przez gminy przetargu na odbieranie odpadów komunalnych. Prezydent Inowrocławia, Ryszard Brejza zapewnił, że kilkaset gmin w Polsce opowiedziało za tym wnioskiem, a niektóre podjęły nawet uchwały w tej sprawie (np. Toruń, Środa Wielkopolska). Zarząd ustalił, że zaapeluje do miast członkowskich o podejmowanie uchwał czy stanowisk popierających wniosek Inowrocławia (Biuro ZMP przygotuje wzór) oraz kierowanie ich bezpośrednio do TK. Poparcie dla tej inicjatywy wyrazili również obecni na posiedzeniu Zarządu przedstawiciele Krajowej Izby Gospodarki Odpadami (KIGO). Ich zdaniem konieczne jest wprowadzenie do ustawy przepisu umożliwiającego stosowanie zamówień wewnętrznych in house na odbiór odpadów. Partnerzy KIGO z innych izb europejskich są zaniepokojeni liberalnym charakterem polskiej ustawy. – Chcemy obronić majątek gmin – mówił Władysław Kącki, członek Zarządu KIGO. - Nasze zakłady nie są w stanie zejść poniżej kosztu wykonywania danej usługi, co spowoduje zmniejszenie wartości zakładów i w konsekwencji ich sprzedaż. Dyrektor Biura ZMP dodał, że przez ostatnie 22 lata JST działały z prawem i zgodnie z nim przeznaczyły mnóstwo pieniędzy publicznych na te inwestycje. Tomasz Uciński, prezes Zarządu Głównego KIGO zwracał ponadto uwagę, że należy zmniejszyć koszty ponoszone przez mieszkańców poprzez większe zaangażowanie w system gospodarki odpadami producentów opakowań, a także rozwijać sektor gospodarki odpadami. W Polsce powinny powstać zakłady wykorzystujące odpady mające wartość energetyczną (paliwo z odpadów). Wiele firm niemieckich i skandynawskich tylko czeka na to, aby wydrenować z naszego kraju wszystko, co nadaje się do spalenia. Zaproponował, aby wspólnie z Komisją Gospodarki Komunalnej ZMP popracować nad utworzeniem modelu wdrażania właściwych rozwiązań. Obok spotkań z ekspertami Zarząd ZMP planuje zorganizowanie w listopadzie podczas Targów GMINA w Poznaniu konferencji na temat gospodarki odpadami z udziałem Szwajcarów, którzy mogą podzielić się swoimi ciekawymi doświadczeniami dotyczącymi gospodarki odpadami.

W trakcie posiedzenia dyskutowano też na temat deregulacji zawodu urbanistyWiesław Bielawski, wiceprezydent Gdańska, członek Krajowej Rady Izby Urbanistów, przedstawił stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania zawodów finansowych, budowlanych i transportowych, który wprowadza deregulację zawodu urbanisty. Krajowa Izba propozycję zniesienia podstaw prawnych do wykonywania zawodu urbanisty jako zawodu zaufania publicznego ocenia jako kolejny element procesu degradacji systemu planowania przestrzennego. To rozwiązanie nieuzasadnione, nieprzemyślane i szkodliwe społecznie. W.Bielawski podkreślał, że urbanista realizuje jednak zadania publiczne, a deregulacja ta uderzy w JST. Po wprowadzeniu tych zapisów, poszukując na rynku tego typu usług, trzeba będzie się kierować tylko ceną, a nie jakością.

Andrzej Porawski przypomniał, że zawód urbanisty został zderegulowany już w 2003 roku w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, gdy dodano „albo architektów” do art. 60 ust. 4: „Sporządzenie projektu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy powierza się osobie wpisanej na listę izby samorządu zawodowego urbanistów albo architektów”, przeciwko czemu protestował wtedy tylko ZMP. Na mocy tej ustawy plan zastąpiono decyzjami i de facto zniesiono zawód urbanisty. Architekt i urbanista to dwa różne zawody. Wielu architektów nie zna się na urbanistyce i planowaniu przestrzeni. Jednak gmina może w warunkach zamówienia zawrzeć wymóg wykazania się dobrze zrobionymi planami. Dzisiaj nie ma śladu po dawnej dobrej szkole urbanistycznej, choć istnieje paru jej przedstawicieli, dlatego – zdaniem dyrektora - nie ma konieczności obrony tego zderegulowanego i zdeprecjonowanego zawodu. Wielu samorządowców wystąpiło jednak w obronie urbanistów. - Ta nieduża grupa zawodowa licząca 1300 osób, z której nie wszyscy go wykonują, nie wyjdzie na ulicę jak taksówkarze – mówił Arkadiusz Godlewski, przewodniczący RM w Katowicach, członek Zarządu ZMP. – Dzisiaj mamy absolutną zapaść w myśleniu strategicznym i wieloletnim w odniesieniu do przestrzeni miasta, i w tym wymiarze urbaniści są zupełnie niezbędni. W trakcie dyskusji zaznaczano, że obecnie wyższe uczelnie nie kształcą odpowiednio architektów, miasta są nieraz źle zaplanowane, a przegrywają na tym mieszkańcy, dlatego warto symbolicznie wesprzeć środowisko urbanistów, bo to leży w interesie samorządów. W opinii dyrektora Biura ZMP to nie wystarczy do nadania rangi temu zawodowi. Do przywrócenia prestiżu konieczna jest zmiana w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (usunięcie zapisu o architektach) oraz wprowadzenie egzaminu państwowego, który ma rzeczywiście potwierdzać uprawnienia. Samorządy potrzebują bowiem w procesie kształtowania przestrzeni bardzo profesjonalnego doradztwa. Wiceprezydent Gdańska stwierdził, że faktycznie środowisko, nie jest idealne, lecz JST zbyt rzadko zwracają się do Okręgowych Izb Urbanistów o ocenę pracy urbanistów. Taka weryfikacja pozwoliłaby eliminować kiepskich reprezentantów tego zawodu. Ostatecznie opowiedziano się za nieregulowaniem zawodu urbanisty.

Bez uwag przyjęto projekt zmiany ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (zakładający m.in. przyznanie organowi egzekucyjnemu swobody w wyborze środka egzekucyjnego, likwidację zapisu dotyczącego stosowania najpierw środków najmniej uciążliwych dla zobowiązanego czy podwyższenie opłat egzekucyjnych), ale z propozycją zmiany – dopisanie upoważnienia do egzekucji opłat śmieciowych dla związków komunalnych (także w ordynacji podatkowej). Pozytywną ocenę uzyskał projekt zmiany ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, który zmienia ustawę z 1982 roku. Dzięki wprowadzonym regulacjom (m.in. pojęcie „inwestora”, przez którego rozumie się JST lub inny podmiot realizujący inwestycję celu publicznego, włączenie go do grona uczestników scalania) mogą zostać uwolnione dodatkowe tereny, które gminy będą mogły przekształcić pod tereny rekreacyjne, inwestycyjne lub inne publiczne. Zaakceptowano też zmianę rozporządzenia MSW ws. szkolenia podstawowego strażników miejskich.

Negatywnie zaopiniowano natomiast projekt zmiany ustawy o PIT (zwolnienie z podatku dochodowego emerytur i rent do wysokości szacowanych minimalnych kosztów utrzymania), gdyż  nie jest określone, ile stracą na tej zmianie samorządy, a podatek VAT, który jak proponują autorzy projektu wzrośnie, nie jest dochodem JST. Taką samą opinię uzyskał projekt zmiany ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (doprecyzowanie wnoszenia uwag do planu), ponieważ zdaniem samorządowców uwagi do planu powinny być zgłaszane przed przystąpieniem do niego (na etapie prac koncepcyjnych czy uchwały o przystąpieniu). Nie uzyskał akceptacji Zarządu ZMP również projekt ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych (zakaz obsadzania stanowiska sekretarza w drodze powierzenia obowiązków - druk nr 497), a także projekt ustawy o szczególnych zasadach rozliczenia podwykonawców spółki Dolnośląskie Surowce Skalne S.A. przy budowie autostrady A2 oraz podwykonawców spółki Poldim S.A. przy budowie autostrady A4, ze względu na to, że reguluje jednostkową sytuację, a ustawą powinno się regulować kwestie systemowe. Do rozwiązania tego problemu – w opinii przedstawicieli miast - konieczne jest doprecyzowanie art. 647 KC.

Nie zabrano stanowiska w sprawie projektu ustawy o umowie związku partnerskiego (poselski, PO). Do przyszłego posiedzenia odłożono zaopiniowanie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych (druk nr 498), ze względu na to, że nie było na spotkaniu przedstawicielki miasta stołecznego Warszawy.

Zarząd poparł wniosek prezydent Inowrocławia dotyczący przedłużenia funkcjonowania Specjalnych Stref Ekonomicznych do 2026 roku, gdyż generują one, tak bardzo potrzebne obecnie, nowe miejsca pracy i zmniejszają bezrobocie.

Przyjęto ponadto jako stanowisko Zarządu ZMP stanowisko Komisji Polityki Europejskiej i Współpracy Zagranicznej ZMP na temat realizacji polityki miejskiej, Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych, wieloszczeblowego zarządzania i rozwoju transportu miejskiego w aglomeracjach, wypracowane podczas posiedzenia w Radomiu 3 października br.

W sprawie ogródków działkowych Zarząd ZMP postawił, że Biuro ZMP przygotuje tezy legislacyjne w oparciu o dotychczasowe stanowiska ZMP oraz uzasadnienia wyroków Trybunału Konstytucyjnego dotyczące tego zagadnienia. Powinny one uwzględniać postulaty dotyczące m.in. komunalnej własności gruntów, na których znajdują się ogródki oraz przywrócenia kategorii ogrodów działkowych tymczasowych.

Przed posiedzeniem w Słupsku członkowie Zarządu uczestniczyli w IX Słupskich Dniach Gospodarki z udziałem miast partnerskich Słupska, podczas których odbyła się konferencja i gala konkursu „Lider promocji słupskiej gospodarki – Srebrny Niedźwiedź”. Przed spotkaniem Zarządu ZMP odbył się briefing dla dziennikarzy na temat akcji „Stawka większa niż 8 mld” oraz planowanych przez korporacje samorządowe zmian w oświacie.

Następne posiedzenie Zarządu ZMP odbędzie się w Poznaniu w dniu 23 listopada br.

Joanna Proniewicz, rzecznik prasowy ZMP

Załączniki:
Stanowisko ZMP w sprawie realizacji polityki miejskiej w okresie programowania 2014-2020
Stanowisko ZMP w sprawie sytuacji po zmianach w systemie zagospodarowania odpadów