KOMUNIKAT PRASOWY

z posiedzenia Zarządu ZMP w Ostrowcu Świętokrzyskim

Podczas posiedzenia Zarządu ZMP w Ostrowcu Świętokrzyskim w dniu 10 grudnia br. zaopiniowano projekty Kodeksu Wyborczego oraz ordynacji wyborczej do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich.

Przy okazji dyskusji nad projektem ustawy Kodeks Wyborczy, który ma zastąpić dotychczasowe zasady regulujące wybory do Sejmu, Senatu, wybory Prezydenta RP, wybory do Parlamentu Europejskiego oraz wybory samorządowe powtórzono postulat ZMP dotyczący jednomandatowych okręgów wyborczych do rad gmin. Gdyby wprowadzenie tych zmian miało się spotkać z dużym oporem polityków, zaproponowano, aby okręgi jednomandatowe wprowadzić na początek w gminach i miastach, które nie mają statusu miast na prawach powiatu. Zwracano uwagę na uprzywilejowanie komitetów partyjnych – np. odgórnie losowane numery list czy bezpłatny dostęp do czasu antenowego, a także zniesienie zakazu łączenia mandatu samorządowego z mandatem senatora.

Zdaniem prezesa ZMP, Ryszarda Grobelnego, projekt ustawy zawiera niekonstytucyjne zapisy dotyczące preferencji dla partii politycznych w systemie finansowania kampanii: - Dlaczego partia nadwyżkę niewykorzystanych środków zebranych na funduszu wyborczym może przeznaczyć na kolejny fundusz wyborczy, a stowarzyszenie czy organizacja musi je wydać na cel społecznie użyteczny? W jego ocenie limit finansowy narusza zasadę równych praw obywatelskich. Każdy komitet wyborczy ma limit finansowy na swój okręg, a partia ma na cały kraj, w związku z tym może w jednym okręgu może wydać więcej w porównaniu do innych. Ma to szczególne znaczenie przy II turze wyborów – partie są w uprzywilejowanej pozycji, ponieważ mają więcej środków „zbierając” limity z pozostałej części kraju, kiedy pozostałe komitety wydały większość pieniędzy w I turze.

Dyskutowano też na temat projektu zmiany ustawy ordynacja wyborcza do rad gmin, powiatów i sejmików wojewódzkich. Projekt wprowadza zmiany dotyczące wygaśnięcia mandatu radnego i zakłada skrócenie do 1 miesiąca terminu na podjecie uchwały o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatu i wdrażanie 30-dniowego terminu na podjęcie uchwały oraz wydanie zarządzenia zastępczego, w razie bezczynności odpowiedniego organu. Zdaniem członków Zarządu, którzy pozytywnie odnieśli się do proponowanych zmian, powinny być uwzględnione sytuacje szczególne, które należy wymienić (takie jak np. choroba). Zastrzeżenia wzbudził również sztywny termin 3 miesięcy zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej.

Omawiając projekt ustawy o zmianie ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego, zaproponowano, aby w radzie nadzorczej banku zasiadało dwóch przedstawicieli strony samorządowej KWRiST. Ustawową misją banku jest finansowanie rozwoju regionalnego i lokalnego, i dlatego - tak jak przed II wojną światową - reprezentanci samorządów powinni znaleźć się w jego radzie nadzorczej. Członkowie Zarządu pozytywnie zaopiniowali projekt rozporządzenia MRR ws. warunków i trybu udzielania przez BGK kredytów preferencyjnych ze środków Funduszu Rozwoju Inwestycji Komunalnych, który określa zasady i warunki udzielania kredytów preferencyjnych kredytów z programu FRIK na przygotowanie przez gminy, związki gmin, powiaty, związki powiatów dokumentacji potrzebnej do uzyskania wsparcia z UE oraz Mechanizmu Finansowego Obszaru Gospodarczego na lata 2009-2014 i Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy.

Zaaprobowano również projekt ustawy o powrocie do RP osób pochodzenia polskiego deportowanych i zesłanych przez władze ZSRR, projekt senackiego zmiany ustawy o planowaniu oraz zagospodarowaniu przestrzennym, projekt zmiany ustawy Prawo Ochrony Środowiska (wprowadzający m.in. odstąpienie od wymogu opiniowania zgodności proponowanego podziału nieruchomości z ustaleniami planu miejscowego, Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych) oraz projekt zmiany ustawy Prawo Ochrony Środowiska w kontekście wojewódzkich funduszy ochrony środowiska (wprowadzający m.in. upublicznianie informacji).

Członkowie Zarządu ZMP pozytywnie zaopiniowali ponadto projekt ustawy o zmianie ustawy o dodatkach mieszkaniowych i ustawy o dochodach pod warunkiem zagwarantowania w tej regulacji rekompensaty. Projekt wprowadza zmiany dotyczące poszerzenie katalogu świadczeń niewliczanych do dochodu, sposobu obliczania wysokości zasiłku oraz katalogu wydatków proponowanych na utrzymanie mieszkania (poszerzenie wydatków o gaz oraz energię elektryczną). Długofalowym jego skutkiem jest dodatkowe obciążenie finansowe dla budżetów samorządowych (prognozowana kwota to 160 mln. zł).

W związku z omawianiem „Aktualizacji krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych” prezes ZMP zaproponował przejrzenie listy aglomeracji, gdyż ich liczba jest za duża i obejmują często zbyt dużą powierzchnię. Dokument jest trzecią aktualizacją programu i swoim zakresem obejmuje wyłącznie dane dotyczące terminów realizacji inwestycji. Zawarto w nim te aglomeracje, które ze względu na opóźnienia inwestycyjne nie zrealizują zaplanowanych zadań do końca 2010 r. Niektóre samorządy wpisywały jak największą obszarowo aglomerację, ponieważ tylko wtedy mogły otrzymać dofinansowanie na to zadanie. Kiedy nie dostały środków i nie mogą go zrealizować, będą nakładane kary. Zastanawiano się, czy rzeczywiście wszędzie jest uzasadnienie ekonomiczne doprowadzenia kanalizacji. Samorządowcy zgłaszali problemy związane z niepodłączaniem się mieszkańców szczególnie na wsiach do kanalizacji, dlatego że jest ona dla nich za droga. Rozważano kwestie, czy nie opłaca się w tych miejscach budować jednak lokalnych czy przydomowych oczyszczalni lub pozostawiać szamba (koszt podłączenia jednego gospodarstwa w obszarze górzystym wynosi nieraz powyżej 100 tysięcy zł!).

Projekt zmiany ustawy o utrzymaniu porządku w gminach, zakładający obligatoryjne przejęcie przez gminę obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie zagospodarowania odpadów komunalnych, realizuje generalnie postulaty ZMP, choć nie uwzględnia sytuacji, gdy istniejąca instalacja wykonana np. przez gminę otrzymuje statusu regionalny, który wiąże się z tym, że będą do niej napływać śmieci z większego obszaru. - Przy regionalizacji musi być uwzględniony stan dzisiejszy – podkreślał Andrzej Porawski, dyrektor Biura ZMP. – Stan zastany jest w projekcie całkowicie ominięty.

Zwracano też uwagę na niedoszacowanie ekonomiczne instalacji. Nie ma dzisiaj takiej instalacji w Polsce, która w praktyce uwzględnia w cenie koszt rekultywacji wysypiska. Obecnie na rynku śmieciowym trwa walka o podbieranie sobie śmieci przez firmy prywatne. Kiedy składowisko się zapełni, firmy znikają z rynku, zostawiają śmietnisko nierekultywowane i wtedy gmina musi ten problem rozwiązać. Często wiąże się to z obciążeniem budżetu gmin.

Negatywną ocenę otrzymał projekt autopoprawki do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, który przewiduje zwolnienie wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw, ich organizacji oraz zrzeszeń z podatku od nieruchomości koniecznych do realizacji ich statutowych celów i zadań, gdyż może spowodować spadek przychodów samorządów gminnych. Podobne stanowisko zajęto wobec projektu ustawy o sieci szpitali, który określa funkcjonowanie tzw. sieci szpitali i powołuje organy nadzorujące ich pracę - Krajową Radę ds. Szpitali przy Ministrze Zdrowia oraz Wojewódzką Komisję ds. Szpitali (w obu z tych organów zasiada reprezentant ZMP), sprzeciwiając się w ten sposób centralizacji i regionalizacji systemu ochrony zdrowia. Akceptacji nie uzyskał projekt zmiany ustawy o zmianie gospodarce nieruchomościami (z wyjątkiem art. 77 ust. 1 - aktualizacja co trzy lata) oraz projekt zmiany ustawy o systemie oświaty, który przewiduje odsunięcie w czasie terminu 1 września 2012 roku jako obligatoryjnej daty objęcia sześciolatków obowiązkiem szkolnym.

Podczas spotkania dokonano zmian w budżecie Związku na rok 2010 r. i przygotowano tematy merytoryczne obrad Zgromadzenia Ogólnego ZMP, które odbędzie się w Poznaniu 3-4 marca 2011 r.

Joanna Proniewicz